Retorno a diccionario

DICCIONARIO DE LA  LENGUA PHORHËPECHA
 
ESPAÑOL – PHORHËPECHA
PHORHËPECHA – ESPAÑOL

por

PABLO VELASQUEZ GALLARDO

 

Documento recuperado de la red para fines educativos sin fines de lucro en la Universidad Michoacana de San Nicolás de Hidalgo. Junio 2008

 

LL

 

 

llaga. Ushúta, uérhikuarhikua iuáni jatári, útsini karhásh, iuáni, úrakata.

llamar. Uandáni, ióarhini, arhíni, uandáska, andátani, iórhini, uandápani.

llamarse. Arhíkuarheni, arhíngani.

llano. Tpákua.

llave. Mítakua.

llegar. Niárani, andárani, janónguani, janóm, ruantani.

llegar a realtzar algo. Jeiárani, niárani ambé úni.

llegar a ser suegro. Tarhámpini, tarhámburhini.

llegar a tener nuera. Tarhámburhini, tarhámpini.

llenar. Uinírani, mámar ambé jatsíni, uiníngarhitani, uiníngarhitani ínspikurhikua, jatsírani ma jatárakua.

llenarse. Uinítseni, ámani, uiníni.

llenarse de gente. Uiníntani, uiníni kuiripu, uinísti kuirípu, uiníngini kuirípu, kuirípu uiníni.

llenárselo. Uinírakuni.

lleno. Uiníri, uiníni.

lleno de líquido. Uiníri, uinír itsín jásh, itsin jásh uinír.

llevar. Páni, pántani, parhántsini.

llevar a una persona. Phájtani.

llevar a una persona a una casa. Pérperani, péentani.

llevar provisiones a casa. Kéndani, páni akuá ambé.

llevar serenata. Uanájtsikuni, niráni pirékuni maríkuechani, pirékuani uáchichani.

llevar un cántaro sobre el hombro. Kirhándeni, kamúkua irándipani, kamúkua

keránderani.

llevar un objeto sobre la cabeza. Parhándini, parhántsikua, irántsipani, épurh páni, parhántsini.

llorar. Ueráni.

lloriqueo. Uerákua, tsitsíkimini, uerámksi.

llover. Janíni.

llovizna. Janíntserakua, janík sapíchu, tsurántserani, tsurátsurákuni.

lloviznar. Janíntserani, tsurántse-rantseni.

lluvia. Janíkua, janíntserakua.